Szpinak warzywny jest jednoroczną rośliną zieloną z rodziny komosowatych której ojczyzną jest dawna Persja (obecnie Turkiestan), skąd Arabowie przywieźli go w średniowieczu ok. IX w. do Hiszpanii. W pozostałych krajach europejskich nie znalazł większego uznania. Dopiero wiek XIX stał się okresem przełomowym w uprawie szpinaku. Jednak największą popularność zdobył po drugiej wojnie światowej, kiedy to Amerykanie rozpoczęli reklamę tego mało docenianego warzywa, niezwykle bogatego w różnorodne składniki. Jedynym mankamentem jest to, że szpinak zawiera kwas szczawiowy, który w połączeniu z wapniem tworzy nierozpuszczalny związek – szczawian wapnia nieprzyswajalny przez organizm. Dlatego też nie powinien być spożywany przez osoby cierpiące na artretyzm, reumatyzm, wątrobę, nerki. Do spożycia przeznacza się owalne, okrągło-owalne lub trójkątnie strzałkowate liście o zabarwieniu jasnym do ciemnozielonego. Mogą być one błyszczące lub matowe, lecz najcenniejsze – pod względem biologicznym i smakowym – są wyłącznie liście młode. Liście wyrośnięte są twardsze, mniej smaczne i mają mniejszą wartość odżywczą. Szpinak uprawiany pod szkłem ma rozety mniejsze i jaśniej zabarwione. Warzywo to zawiera: sód, magnez, potas (bardzo dużo!), wapń, mangan, żelazo, kobalt, miedź, cynk, fosfor, fluor, chlor, jod, karoten; witaminy: E, K, B1, B2, B6, C, biotynę; kwasy: nikotynowy, pantotenowy, szczawiowy. Do najbardziej znanych odmian należą m.in.: Koda, Uniwersal, Gaudry, Matador Ciemnozielony, Król Danii, Ameryka, Winter Riesen.
Szpinak ze śmietaną
Składniki:
- 50 dkg mrożonego lub listków Świerzego szpinaku
- 1 łyżka masła
- ¼ szklanki wody
- 1 łyżka posiekanej cebuli
- ½ szklanki dobrej śmietany
- sól, pieprz, gałka muszkatołowa
- 1 ½ kg szpinaku
- ½ kg cebuli
- posiekany koperek
- ½ szklanki ryżu
- oliwa z oliwek
- sok z cytryny
- sól
- 1 litr listków młodego szpinaku
- 2 duże obrane i pokrojone pomidory
- ¼ szklanki pokruszonego sera koziego (fety)
- 1 łyżka posiekanych, prażonych orzeszków ziemnych
- Dresing:
- 2 łyżki soku z cytryny
- 1 łyżka oliwy
- 2 łyżki octu winnego
- sól, pieprz
- 1 łyżka oliwy
- 1/3 szklanki pokrojonej w kostkę czerwonej cebuli
- 20 dkg plastrów bekonu (chudego boczku)
- 1 litr listków młodego szpinaku
- ½ szklanki pokrojonej w kostkę czerwonej papryki
- 4 jajka
- ¼ szklanki mleka
- ½ łyżeczki soli
- ¼ łyżeczki mielonego pieprzu
- ¾ szklanki pokrojonego w kostkę żółtego sera
Sposób przyrządzenia:
W rondlu rozpuścić masło, zeszklić na nim cebulę, dodać rozdrobniony szpinak, podlać wodą. Zmniejszyć ogień i dusić szpinak pod przykryciem kilka minut. Odkryć i kontynuować duszenie aż płyn odparuje, dodać śmietanę i przyprawy do smaku. Dusić razem aż zgęstnieje.
Ryż ze szpinakiem
Składniki:
Sposób przyrządzenia:
Szpinak dokładnie umyć, obsączyć, obciąć szypułki. W głębokim rondlu rozgrzać łyżkę oliwy i zeszklić na niej pokrojoną w kostkę cebulę. Szpinak rozdrobnić, dodać do rondla, chwilę poddusić i dodać ryż, koperek, sok z cytryny i sól do smaku, podlać wodą. Dusić mieszając przez około 30 minut. Podawać na gorąco lub zimno.
Sałatka ze szpinaku i sera koziego
Składniki:
Sposób przyrządzenia:
Wszystkie składniki dresingu dokładnie wymieszać. Szpinak bardzo dokładnie umyć, obsączyć. W dużej misce wymieszać wszystkie składniki sałatki, polać sosem. Podawać na salaterce.
Szpinak z bekonem i serem
Składniki:
Sposób przyrządzenia:
Szpinak bardzo dokładnie umyć, obsączyć. W dużej głębokiej patelni rozgrzać oliwę, dodać cebulę, zeszklić mieszając, dodać pokrojony w mniejsze kawałki bekon, dusić razem 2 minuty. Dodać szpinak, dusić mieszając. Jajka „roztrzepać” z pozostałymi składnikami. Wylać na patelnię, wymieszać dokładnie. Smażyć kilka minut, a gdy spód lekko się przyrumieni za pomocą łopatki zsunąć na płaski talerz i ponownie przełożyć na patelnię rumiana stroną do góry. Posypać serem, przykryć i smażyć kilka minut. Przełożyć na gorący półmisek, pokroić w kliny, podawać.