Pychotka.pl – Przepisy Kulinarne

Z lasu do spiżarni – 3

12rc.jpg

Jeżyna
Pędy roślin w zniesione lub płożące się, kolczaste, liście dłoniastodzielne, kwiaty białe albo różowe, owoce czarne, czerwone lub popielate, odrywające się razem z dnem kwiatowym. Gatunki o owocach czarnych nazywane są jeżynami, popielatych – ożynami, czerwonych – ostrężynami. W Polsce występują 63 gatunki dziko rosnące na skarpach, skrajach dróg, w lasach i zaroślach. Najpospolitsza jest jeżyna fałdowana (Rubus plicatus), o smacznych, czarnych i lśniących owocach. Na brzegach lasów i przy drogach, zwłaszcza w zachodnich rejonach Polski, występuje jeżyna popielica, sinojagoda (Rubus caesius), posiadająca mało smaczne, kwaśne owoce, pokryte popielatoniebieskim nalotem. Należy do rodziny różowatych. W medycynie ludowej używano naparu z liści jeżyn do leczenia chorób układu oddechowego a spożywanie owoców zalecane było, po przebytych chorobach. Coraz bardziej popularna staje się uprawa odmian ogrodowych dostarczających soczystych, smacznych i większych niż dzikie odmiany owoców.
 
21gu.jpg

Poziomka pospolita
Poziomka osiąga wysokość 5-15 cm. Łodyga jest wzniesiona, u nasady znajdują się szczątki starych liści. Liście trójlistkowe, jajowate, z piłkowanymi brzegami, umieszczone na czubku pędu, od spodu jedwabisto owłosione. Pęd kwiatostanowy jest niewiele dłuższy od liści i jest nieulistniony. Działki kielicha są zielone, płatki korony białe, a pręciki żółte. Kwiat pięciolistkowy, pokryty jedwabistymi włoskami. Posiada czerwony, mięsisty, aromatyczny, soczysty owoc rzekomy, z drobnymi brunatnymi nasionami na powierzchni. Owoc pojawia się w czerwcu i lipcu. Poziomki występują dziko w widnych lasach iglastych, liściasty i mieszanych, w zaroślach, na polanach i zboczach wzgórz. Głównie na glebach żyznych, nieco wilgotnych. Jest to także roślina uprawna ze względu na swoje owoce. Owoce poziomki są niestety delikatne i szybko ulegają zgnieceniu i zepsuciu. Pleśnieją, gorzknieją i dlatego nie nadają się do transportu oraz dłuższego przechowywania. Z owoców przyrządza się soki, dżemy, wina, herbatę owocową. Znalazła też zastosowanie w lecznictwie. Polecane są przy leczeniu zaburzeń przemiany materii, kamicy nerkowej oraz podtrzymują elastyczność naczyń włosowatych układu krążenia. Liście mogą być stosowane jako środek regulujący przemianę materii.
 
37mg.jpg

Jarzębina
Jarząb pospolity jest powszechnie znanym drzewem (najczęściej używa się nazwy jarzębina czerwona), głównie z powodu swoich jaskrawoczerwonych kulistych owoców. Liście rośliny są nieparzysto pierzaste o drobnych listkach. Drzewo kwitnie w maju wytwarzając na szczytach gałązek baldachokształtne kwiatostany złożone z drobnych białych kwiatów. Owoce dojrzewają w sierpniu i wrześniu. Są kuliste, jaskrawo czerwone lub pomarańczowe. Utrzymują się one na drzewie jeszcze długo po opadnięciu liści stanowiąc pokarm dla ptaków. Smak owoców jest cierpki, gorzkawy. Smak staje się nieco łagodniejszy po przemrożeniu wskutek jesiennych przymrozków. Roślina ta występuje w lasach liściastych, szczególnie często na skraju lasu oraz przy leśnych drogach, czasami jest sadzona na terenach miejskich w parkach. W kwiatach jarzębiny występują karotenoidy, antocyjany i kwasy organiczne. Owoce jarzębiny zawierają witaminę C (do 200 mg%), P i K, prowitaminę A, cukier (do 8%), substancje garbnikowe (0,5%) i gorzkie. W nasionach znajduje się olej tłusty i glikozyd amygdalina. W gospodarstwie domowym owoce mogą posłużyć do sporządzania kompotów, galaretek, nalewek, herbatek ziołowych, syropów. Istnieją odmiany uprawne o smacznych słodkich owocach, z których przygotowuje się przetwory. W przemyśle zielarskim owoce są także wykorzystywane do produkcji herbatek ziołowych i syropów witaminowych.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *