Należy wyjaśnić, że cholesterol krążący we krwi występuje w kilku frakcjach o zróżnicowanych właściwościach pod względem wywoływania miażdżycy. Najbardziej szkodliwy jest cholesterol, który krąży w lipoproteinach oznaczanych symbolem LDL (ang. low density lipoproteins, czyli tak zwany \"zły cholesterol\" powodujący pojawianie się zmian miażdżycowych). Ta frakcja przenika do ściany tętnicy ze szczególną łatwością i bardzo łatwo ulega utlenieniu. Dlatego najbardziej zagrożeni są ludzie z podwyższonymi poziomami cholesterolu LDL. Warto podkreślić, że wysokie poziomy cholesterolu we krwi są najczęściej spowodowane wysokim stężeniem \"złego cholesterolu\".
Istnieje we krwi także \"dobry cholesterol\" czyli zawarty w lipoproteinach oznaczanych symbolem HDL (ang. high density lipoproteins, czyli \"dobry cholesterol\" powodujący usuwanie tych zmian). Lipoproteiny te są ważnym czynnikiem chroniącym tętnice przed rozwojem miażdżycy, transportują bowiem cholesterol ze ściany tętnicy do wątroby, gdzie ulega on przeróbce na kwasy żółciowe. Dlatego ludzie, mający niskie poziomy cholesterolu HDL częściej chorują na zawał serca. Poziomy cholesterolu HDL poniżej 35 mg/dl (0,9 mmol/l) uznaje się za niskie.
Zaleca się, aby pierwszą kontrolę poziomu cholesterolu wykonać w 20 roku życia i następnie powtarzać co pięć lat. Ludzie starsi potrzebują częstszych badań. Jeżeli stężenie cholesterolu jest znacznie podwyższone, wówczas lekarz powinien rozpatrzyć celowość jego zbadania także u krewnych w prostej linii, bowiem rodzinne występowanie wysokiego stężenia cholesterolu jest znacznie częstsze niż się powszechnie przypuszcza. Szczególnie ważne jest oznaczenie poziomu cholesterolu, jeżeli w rodzinach występują nagłe zgony oraz choroby układu krążenia w młodym wieku.
lek. med. Grzegorz Kurdziel
